Η Γιούλιμαρ Ρόχας αν και μόλις 26 ετών, έχει καταρρίψει ό,τι ρεκόρ υπάρχει στο τριπλούν και πλέον, μόνος της αντίπαλος είναι ο ίδιος της ο εαυτός.
Συνήθως, κάθε λίγα χρόνια στο στίβο, υπάρχει ένας αθλητής ή μία αθλήτρια, που τραβάει όλα τα βλέμματα. Εκείνος ή εκείνη που η τηλεόραση θα δείχνει πάντα τις προσπάθειές του/της και που τα μίντια παθαίνουν πανικό απλά και μόνο για μια δήλωση.
Ίσως στις αρχές του 2000, η Γέλενα Ισινμπάγεβα να ήταν η μεγάλη σταρ. Μέχρι δηλαδή να εμφανιστεί ο Γιουσέιν Μπολτ. Μετά όμως και τις τελευταίες εμφανίσεις του Τζαμαϊκανού σπρίντερ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο το 2016, η θέση του μεγάλου σταρ, έμεινε κενή.
Όχι για πολύ όμως, γιατί κάπου εκεί, εμφανίστηκε η Γιούλιμαρ Ρόχας. Η οποία μαζί με τον Μόντο Ντουπλάντις, ίσως και με τη Σίντνεϊ ΜακΛάφλιν, αποτελούν τα νέα μεγάλα αστέρια του Παγκόσμιου στίβου.
Τα δύσκολα παιδικά χρόνια στην παραγκούπολη
Η Γιούλιμαρ Ρόχας γεννήθηκε στο Καράκας και μεγάλωσε σε μία φτωχογειτονιά, στο Ποθουέλος, στα προάστια της πρωτεύουσας της Βενεζουέλας. Μία παράγκα λίγων τετραγωνικών ήταν αυτό που μπορούσε να προσφέρει η μητέρα της Ρόχας, Γιούλεσι Ροντρίγκες και ο πατριός της Πέδρο Ζαπάτα. Βλέπετε, ο βιολογικός πατέρας της είχε παρατήσει τη γυναίκα και τα έξι παιδιά του και είχε φύγει στην Αμερική, αφήνοντας πίσω του μια οικογένεια να μάχεται κάθε μέρα για το αν θα μπει φαγητό στο τραπέζι.
Η Ρόχας ήταν από παιδί ψηλόλιγνη και ο πατριός της που ήταν πρώην πυγμάχος προσπαθούσε να της… μεταδώσει το μικρόβιο του αθλητισμού.
«Δεν τον αποκαλώ πατριό αλλά πατέρα. Είναι αυτός που με οδήγησε στον αθλητισμό και με έκανε ευτυχισμένη».
Στην αρχή, ήθελε να ασχοληθεί με το βόλεϊ αλλά στην περιοχή δεν υπήρχαν ούτε γήπεδα, ούτε και προπονητές. Η απογοήτευσή της μεγάλωσε όταν αποφάσισε να ασχοληθεί με το μπάσκετ. Ούτε τότε κατάφερε να βρει κάποια ομάδα.
Όταν η οικογένεια μετακόμισε, έτσι ώστε ο πατριός της Ρόχας να δουλέψει σε μια πετρελαϊκή εταιρεία, η κατάσταση άρχισε να αλλάζει. Εκείνος της πρότεινε να σκεφτεί τον στίβο και εκείνη το έκανε. Η φυσική δομή της τη βοήθησε έτσι ώστε να τη δεχτεί ένα ειδικό αθλητικό σχολείο κι εκεί άρχισε να δοκιμάζει διάφορα σπορ.
Παραδόξως, η πρώτη επιτυχία της ήρθε στο άθλημα της σφαιροβολίας αλλά στη συνέχεια δοκίμασε το άλμα εις ύψος και αντιλήφθηκε πως αυτό ήταν που της ταίριαζε.
Οι πρώτες διακρίσεις και η αναγνώριση
Σε ηλικία 15 ετών, η Ρόχας είχε αρχίσει να δείχνει ψήγματα του αστείρευτου ταλέντου της. Ο πατριός της δέχθηκε να την αφήσει να ταξιδέψει στο πρώτο της διεθνές τουρνουά στην Κολομβία, το πρωτάθλημα νεανίδων της Νοτίου Αμερικής. Νέο εθνικό ρεκόρ νεανίδων και πρώτη θέση για τη Ρόχας, η οποία τράβηξε την προσοχή της Ομοσπονδίας της χώρας. Με αποτέλεσμα να της χαρίσουν τα πρώτα της παπούτσια με καρφιά.
Χρόνο με το χρόνο, διοργάνωση με τη διοργάνωση, η Ρόχας βελτίωνε το ρεκόρ της στο ύψος κι αυτό πλέον δεν της ήταν αρκετό. Αρχικά έλαβε μέρος σε αγώνες 100 μετρών και λίγο αργότερα, δοκίμασε το άλμα εις μήκος.
Το 2014, κέρδισε το πρώτο της μετάλλιο σε αγώνες γυναικών. Στο Πρωτάθλημα Νοτίου Αμερικής στο Σαντιάγο, πήδηξε 1.79 στο ύψος κατακτώντας το χρυσό μετάλλιο. Παράλληλα, είχε αρχίσει ήδη να αγωνίζεται και στο τριπλούν, ωστόσο, είχε έρθει η στιγμή να επιλέξει. Προφανώς, δεν θα μπορούσε να τα κάνει όλα και η ιδέα του έπταθλου, δεν τη συγκινούσε.
Την ίδια χρόνια, ήρθαν κάποια μετάλλια ακόμα αλλά και κάποια καλά πλασαρίσματα σε μεγάλους αγώνες, όπως το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα νεανίδων, το Αμερικανικό Πρωτάθλημα κ-23 αλλά και το Πρωτάθλημα Κεντρικής Αμερικής και Καραϊβικής. Στο τέλος της σεζόν, αποφάσισε πως θα περιοριστεί στο τριπλούν, παρότι ως τότε ήταν η τρίτη της επιλογή.
Η αρχή του μύθου!
Ένα χρόνο μετά, το 2015, σε ηλικία 20 ετών, έκανε εθνικό ρεκόρ σε μήκος και τριπλούν ενώ κατέκτησε και το χρυσό μετάλλιο στο Πρωτάθλημα Νοτίου Αμερικής στη Λίμα, στο άθλημα του τριπλούν.
«Στον πρώτο αγώνα μου στο τριπλούν έκανα ρεκόρ Βενεζουέλας. Ήταν μεγάλη έκπληξη για μένα. Είχα αγωνιστεί, χωρίς να έχω προπονηθεί στο αγώνισμα. Ήξερα μόνο ό,τι είχα δει στην τηλεόραση».
Τότε ήταν που κέρδισε και τα πρώτα αξιόλογα χρήματα από τον αθλητισμό. Πήρε την οικογένειά της και νοίκιασαν ένα κανονικό διαμέρισμα στο Καράκας κι αυτό ήταν κάτι που η Γιούλιμαρ Ρόχας, ονειρευόταν από μικρό παιδί.
«Όταν κοιτάζω φωτογραφίες από το πρώτο μας σπίτι με κυριεύει μια νοσταλγία, αλλά και το αίσθημα της υπέρβασης. Νοσταλγία, επειδή είναι οι αναμνήσεις μου είναι που με έκαναν να φτάσω ως εδώ. Λαχταρούσα, ήθελα μια αξιοπρεπή ζωή».
Η συνέχεια ήταν καλύτερη από ό,τι περίμενε η ίδια. Βρήκε τυχαία τον Κουβανό προπονητή Ιβάν Πεντρόσο στο Facebook, και αποφάσισε να του στείλει μήνυμα για να συνεργαστούν. Εκείνος απάντησε καταφατικά αλλά της είπε πως για να μπορέσει να φτάσει ψηλά, θα πρέπει να μετακομίσει στην Ισπανία, όπου διέμενε ο ίδιος.
Έτσι κι έγινε.
«Ευχαριστώ τον αλγόριθμο του Facebook που μου εμφάνισε το προφίλ του», είπε τον Αύγουστο του 2021 μετά τον τελικό του τριπλούν στο Τόκιο.
Η Ρόχας πήγε στην Γουαδαλαχάρα της Ισπανίας και αφοσιώθηκε στην προπόνησή της στο τριπλούν. Οι θυσίες άρχισαν να πιάνουν τόπο όταν στους Ολυμπιακούς του Ρίο, η Ρόχας σε ηλικία 21 ετών κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο, πίσω μόνο από την έμπειρη Κολομβιανή Κατερίνε Ιμπάργκουεν. Αυτό ήταν και το πρώτο μετάλλιο της Βενεζουέλας σε Ολυμπιακούς Αγώνες, μετά το μακρινό 1952, όταν ο Ασνόλντο Ντεβόνις είχε κατακτήσει το χάλκινο στο Ελσίνκι και πάλι στο άθλημα του τριπλούν.
Η Μπαρτσελόνα της έδωσε τα εφόδια που χρειαζόταν για να φτάσει στο επόμενο επίπεδο
Λίγους μήνες μετά τη μεγάλη επιτυχία της στο Ρίο, η Γιούλιμαρ Ρόχας υπέγραψε συμβόλαιο με την ομάδα στίβου της Μπαρτσελόνα. Η ομάδα της Καταλονίας έδωσε στην ύψους 1,92 Βενεζουελάνα, ό,τι χρειαζόταν για να σπάσει τα στεγανά του τριπλούν. Γυμναστές, φυσιοθεραπευτές, ταρτάν υψηλών προδιαγραφών και μια οικονομική άνεση που θα την έκανε να ασχοληθεί μόνο με τον αθλητισμό.
Η Ρόχας ανταπέδωσε την ασφάλεια με επιτυχίες και δόξα. «Είμαι περήφανη που ανήκω σε έναν τέτοιο σύλλογο. Χρωστάω πολλά στην Μπαρτσελόνα».
Πάντως, σίγουρα εν έτει 2022, η Ρόχας αποτελεί το μεγαλύτερο αστέρι των «μπλαουγκράνα», σε οποιοδήποτε άθλημα.
Η διετία 2021-2022 που η Ρόχας μπήκε στο πάνθεον των καλύτερων αθλητών όλων των εποχών
Μπορεί οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο να καθυστέρησαν ένα χρόνο λόγω κορονωϊού, ωστόσο, για τη Ρόχας δεν άλλαξε τίποτα. Ως το 2021, είχε ήδη στεφθεί δις Παγκόσμια πρωταθλήτρια σε κλειστό και ανοιχτό στίβο. Μάλιστα, στο μίτινγκ της Μαδρίτης το 2020, είχε κάνει τη δεύτερη καλύτερη επίδοση όλων των εποχών σε κλειστό στίβο με 15.43. Μια επίδοση προάγγελος για το τι επακολουθούσε.
Στην πρωτεύουσα της Ιαπωνίας, η Γιούλιμαρ Ρόχας έγραψε ιστορία. Στην πρώτη της προσπάθεια στον τελικό του τριπλούν, έκανε Ολυμπιακό ρεκόρ με 15.41 ενώ στην τελευταία της προσπάθεια διέλυσε το Παγκόσμιο ρεκόρ. Η Ρόχας έκανε 15.67, αφήνοντας πλέον στο… παρελθόν το 15.50 της Ινέσα Κράβετς. Έτσι έγινε η πρώτη γυναίκα Ολυμπιονίκης της Βενεζουέλας ενώ ταυτόχρονα επιβεβαίωσε την κυριαρχία της στο άθλημα, με τους δημοσιογράφους να της δίνουν το ψευδώνυμο «η βασίλισσα του τριπλούν».
«Από την ήττα μου στο Ρίο, ονειρευόμουν αυτή τη στιγμή. Ήθελα το χρυσό στο Τόκιο και είχα προετοιμαστεί κατάλληλα κι έτσι είμαι χαρούμενη που το κέρδισα. Πλέον, μεγάλος μου στόχος είναι να γίνω η πρώτη γυναίκα που πηδάει 16 μέτρα δεν είναι και τόσο μακριά».
Η συγκίνησή της και η συναισθηματική της φόρτιση ήταν μεγάλη, μετά από έναν τέτοιο αγώνα. Δεν έλεγε ψέματα όμως η Ρόχας. Κάτι που το απέδειξε με τον καλύτερο τρόπο ευθύς αμέσως.
Μέσα σε λίγους μήνες έκανε εθνικό ρεκόρ στο μήκος σε κλειστό (6.81) και ανοιχτό (6.93) στίβο ενώ στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα κλειστού στίβου στο Βελιγράδι, έκανε το αδιανόητο. Πηδώντας 15.74, διέλυσε για ακόμα μια φορά το Παγκόσμιο ρεκόρ, κάνοντας έτσι καλύτερη επίδοση στο κλειστό αντί στο ανοιχτό. Φυσικά, όχι μόνο πήρε το χρυσό για τρίτη σερί φορά, αλλά η δεύτερη Ρόμαντσουκ πήδηξε ένα μέτρο λιγότερο από τη Ρόχας, δείχνοντας έτσι σε τι επίπεδο έχει φτάσει η Βενεζουελάνα.
What’s next για τη βασίλισσα του τριπλούν;
Πριν από λίγες ημέρες, στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στο Γιουτζίν των Ηνωμένων Πολιτειών, κατέκτησε ακόμα ένα χρυσό, επίσης για τρίτη σερί φορά, πηδώντας 15.47 και πλησιάζοντας για τρία μόλις εκατοστά το ρεκόρ αγώνων.
Μπορεί να μην έφτασε κοντά στα 16 μέτρα, αλλά αποτελεί θέμα χρόνου να το καταφέρει. Μόλις σε ένα χρόνο υπάρχει το Παγκόσμιο της Βουδαπέστης ενώ στο ενδιάμεσο, τα σημαντικά μίτινγκ είναι πολλά.
«Μεγάλος μου στόχος ήταν να παραμείνω συνεπής και άνω των 15 μέτρων και το κατάφερα. Το συνδύασα με το χρυσό και όλα καλά. Ο αέρας με επηρέασε αλλά γενικά νιώθω καλά».
Το ψιλόλιγνο κορίτσι από το Καράκας, με τις συνεχείς αλλαγές στο χρώμα των μαλλιών ως ένδειξη στήριξης στην LGBT+ κοινότητα, μας επιφυλάσσει σίγουρα κάτι ακόμα σπουδαιότερο. Κάτι που θα μας κάνει να τρίβουμε τα μάτια μας, κάτι εξωπραγματικό…
Εξάλλου αν τη δεις να αγωνίζεται, νομίζεις πως δεν είναι πλάσμα του κόσμου που γνωρίζουμε. Ο διασκελισμός της και τρόπος που τα άκρα της κινούνται στον αέρα σε πλήρη αρμονία για να πετύχουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, δεν μοιάζουν απλά ως αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς. Αλλά και μίας φυσικής εξέλιξης, η οποία θα οδηγήσει τη Ρόχας τόσο μακριά, που δεν έχει φτάσει καμία γυναίκα ως σήμερα. Γιατί τι είναι 16 μέτρα μπροστά στην αιωνιότητα;
Πηγές: wikipedia.org, olympics.com
Διαβάστε ακόμα:
Μόντο Ντουπλάντις: Ο τσάρος που έλειπε από τους αιθέρες
Στυλιανός Κυριακίδης: Ο άνθρωπος που έτρεξε για να σώσει μία χώρα
Δέκα αθλήματα που δεν φαντάζεσαι πως «ανήκαν» στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων
Οι δέκα στιγμές-τομές στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων
