Παουλίνο Αλκάνταρα: Ο Φιλιππινέζος μύθος της Μπαρτσελόνα που χάθηκε στη λήθη

Αποτέλεσε τον πρώτο Ασιάτη ποδοσφαιριστή που έπαιξε στην Ευρώπη, έσπασε αμέτρητα ρεκόρ και αποσύρθηκε πρόωρα για να γίνει γιατρός. Ο Παουλίνο Αλκάνταρα όσα έχτισε στα γήπεδα, τα γκρέμισε με τη φασιστική του δράση, με αποτέλεσμα να χαθεί στη λήθη.

Πάνω από 100 χρόνια πριν, ο καλύτερος ποδοσφαιριστής του κόσμου ήταν ένας Φιλιππινέζος. Ο Παουλίνο Αλκάνταρα έδειξε το δρόμο για να ακολουθήσουν αργότερα τα χνάρια του μερικά από τα σπουδαιότερα ονόματα του αθλήματος. Σέζαρ Ροντρίγκεθ, Λάζλο Κουμπάλα, Γιόχαν Κρόιφ, Ροναλντίνιο και Λιονέλ Μέσι.

Μέχρι το 2014, ήταν ο κορυφαίος σκόρερ στην ιστορία της Μπάρτσα μέχρι που τον προσπέρασε ο «pulga» ενώ μερικά από τα ρεκόρ του, ισχύουν μέχρι και σήμερα. Ποιος ήταν όμως στην πραγματικότητα, ο Παουλίνο Αλκάνταρα;

Τα πρώτα βήματα ενός μύθου…

Γεννήθηκε το 1896 στο Ιλοΐλο, μια όμορφη παραθαλάσσια επαρχία των Φιλιππίνων. Εκείνη την εποχή, η χώρα βρισκόταν υπό ισπανική κατοχή και με την επανάσταση να βρίσκεται στα σκαριά, η κατάσταση ήταν έκρυθμη. Ωστόσο, αυτό δεν σταμάτησε τον Εντουάρντο Αλκάνταρα, Ισπανό αξιωματικό και την Βικτοριάνα Ριέστρα, Φιλιππινέζα νοσοκόμα να φέρουν στη ζωή τον καρπό του έρωτά τους.

Όμως, λίγο πριν την είσοδο στον 20ό αιώνα κι ενώ ο Παουλίνο ήταν μόλις τριών ετών, οι γονείς του αποφάσισαν να φύγουν από τη χώρα και να επιστρέψουν στη γενέτειρα του Εντουάρντο, τη Βαρκελώνη.

Εκεί, ο Παουλίνο δεν άργησε να ανακαλύψει την αγάπη του για το ποδόσφαιρο κι όταν ο Ζοάν Γκαμπέρ, ιδρυτής της Μπαρτσελόνα, τον είδε για πρώτη φορά με την μπάλα στα πόδια, ενθουσιάστηκε τόσο που όχι μόνο τον πήρε στη νεοσύστατη, τότε, ομάδα της Βαρκελώνης αλλά απαίτησε την άμεση συμμετοχή του στους αγώνες του συλλόγου.

Γκομπέρ Αλκάνταρα — *Ο Αλκάνταρα, με τον ιδρυτή της Μπαρτσελόνα και της Ζυρίχης, τον Ελβετό Ζοάν Γκομπέρ.*

Λίγες εβδομάδες μετά, σε έναν αγώνα για το Πρωτάθλημα Καταλονίας εναντίον της Κατάλα, ο Παουλίνο Αλκάνταρα ξεκίνησε βασικός για πρώτη φορά, σκοράροντας μάλιστα τρία γκολ στη νίκη της ομάδας του με 9-0. Έτσι, έγινε ο νεότερος παίκτης που συμμετέχει σε αγώνα της Μπάρτσα σε ηλικία 15 ημερών, 4 μηνών και 18 ημερών ενώ παράλληλα έγινε και ο νεότερος που σκοράρει. Τα ρεκόρ αυτά, παραμένουν μέχρι και σήμερα ενώ παράλληλα, αποτέλεσε και τον πρώτο Ασιάτη που αγωνίζεται στην Ευρώπη.

Από το 1912 μέχρι και το 1916, ο Αλκάνταρα κατέκτησε δύο πρωταθλήματα Καταλονίας κι ένα Κόπα Ντελ Ρέι, όντας ένας από τους καλύτερους παίκτες της ομάδας πριν καλά-καλά «κλείσει» τα 20 του χρόνια.

Το… διάλειμμα, η διεθνής διάκριση και η ασθένεια που του βγήκε σε καλό!

Το καλοκαίρι του 1916, οι γονείς του αποφάσισαν να επιστρέψουν στις Φιλιππίνες και φυσικά δεν θα άφηναν το μονάκριβο γιο τους, μόνο του σε άλλη χώρα. Εκεί, ο Αλκάνταρα ξεκίνησε τις σπουδές του στην ιατρική ενώ παράλληλα, περνούσε τα βράδια του κάνοντας προπόνηση για την Μποχέμιαν, ομάδα που συμμετείχε στην πρώτη κατηγορία του πρωταθλήματος των Φιλιππίνων.

Σε δύο χρόνια κατέκτησε ισάριθμους τίτλους κι έτσι τα κατορθώματά του δεν διέφυγαν από την προσοχή της εθνικής ομάδας της γενέτειράς του. Τότε, κλήθηκε να ενισχύσει το αντιπροσωπευτικό του συγκρότημα στους Αγώνες της Άπω Ανατολής και σε ένα ματς εναντίον της Ιαπωνίας, της ποδοσφαιρικής αιώνιας αντιπάλου των Φιλιππίνων, οδήγησε την ομάδα του σε μία νίκη με 15-2. Νίκη, η οποία μέχρι και σήμερα είναι η μεγαλύτερη σε έκταση για τις Φιλιππίνες και μία από τις χειρότερες ήττες στην ιστορία της εθνικής Ιαπωνίας.

Όλο αυτό το διάστημα, η Μπαρτσελόνα δεν κατάφερε να κερδίσει κάποιο τρόπαιο. Η απουσία του Παουλίνο Αλκάνταρα την είχε πληγώσει ανεπανόρθωτα και ο Γκαμπέρ έκανε τα πάντα για να φέρει το «αστέρι» του πίσω εκεί που ανήκει. Όλες οι προσπάθειες του όμως, έπεφταν στο κενό. Οι γονείς του Αλκάνταρα ήταν κάθετοι επί του θέματος, προτιμώντας ο γιος τους να τελειώσει τις σπουδές του στην ιατρική παρά να ασχοληθεί με το ποδόσφαιρο. Μία ασθένεια, τα άλλαξε όλα.

Στις αρχές του 2018, ο Αλκάνταρα κόλλησε ελονοσία και αρνήθηκε να δεχθεί οποιαδήποτε θεραπεία αν οι γονείς του δεν τον άφηναν να επιστρέψει στην Ισπανία για λογαριασμό της Μπαρτσελόνα. Έτσι κι έγινε!

Οι μέρες της δόξας…

Όντας πλέον, στα 22 του χρόνια, πιο έμπειρος και πιο έτοιμος σωματικά και ψυχολογικά, ο Ποαυλίνο Αλκάνταρα άρχισε να τρομοκρατεί τις αντίπαλες άμυνες. Τα σουτ που έκανε ήταν τόσο δυνατά που δεν μπορούσε να τα σταματήσει κανένας τερματοφύλακας, μάλιστα, ο μύθος λέει πως σε έναν αγώνα εναντίον της Σοσιεδάδ, ο Αλκάνταρα σούταρε την στιγμή που ένας αστυνομικός προσπαθούσε να περάσει μπροστά από το τέρμα. Μοιραία η μπάλα βρήκε τον αστυνομικό στο στήθος, καταλήγοντας στα δίχτυα κι εκείνος και η μπάλα.

Λίγο καιρό αργότερα, ο Παουλίνο Αλκάνταρα έκανε και κάποιες συμμετοχές με την εθνική Ισπανίας και την εθνική Καταλονίας, ωστόσο με τα Μουντιάλ και τα Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα να μην έχουν ακόμη θεσπιστεί, ο μικροκαμωμένος Φιλιππινέζος δεν κατάφερε ποτέ παίξει σε «μεγάλο» τουρνουά.

Βέβαια, σε έναν αγώνα της «Φούρια Ρόχα» με τη Γαλλία, ο Αλκάνταρα «κέρδισε» το ψευδώνυμό του. Αυτό γιατί, σούταρε την μπάλα με τόση δύναμη που έσκισε τα δίχτυα κι έτσι, κόσμος και δημοσιογράφοι του απένειμαν το προσωνύμιο, «El Romperedes», δηλαδή ελληνιστί, «αυτός που σκίζει τα δίχτυα».

Μέχρι το 1927, είχε σκοράρει 395 γκολ σε 399 παιχνίδια (τα νούμερα είναι λίγο… σχετικά) με τη «μπλαουγκράνα» φανέλα, ωστόσο μόνο τα 143 γκολ ήταν σε επίσημα ματς. Ακόμα κι έτσι όμως, ο Φιλιππινέζος επιθετικός είναι έβδομος μεγαλύτερος σκόρερ στην ιστορία της Μπάρτσα, μπροστά από παίκτες όπως ο Σαμουέλ Ετό και ο Ριβάλντο. Επίσης, κατέκτησε τα οκτώ από τα εννιά πρωταθλήματα Καταλονίας που αγωνίσθηκε αλλά και πέντε Κόπα Ντελ Ρέι.

Το τέλος που… δεν ήταν το τέλος και η εκπλήρωση ενός ακόμα ονείρου…

Μόλις στα 31 του χρόνια, ο Αλκάνταρα αποφάσισε να αποσυρθεί για να ασκήσει το επάγγελμα του γιατρού που τόσο ήθελαν οι γονείς του αλλά κι εκείνος. Μάλιστα, είχε χάσει την ευκαιρία να αγωνισθεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1920 με την Ισπανία, καθότι οι ημερομηνίες της διοργάνωσης συνέπιπταν με αυτές των τελικών του εξετάσεων.

Δεν άργησε όμως, να γυρίσει στα γήπεδα και στην αγαπημένη του Μπάρτσα. Αυτή τη φορά όχι ως ποδοσφαιριστής αλλά ως διευθυντής, παραμένοντας στο πόστο του για τρία χρόνια από το 1931 ως το 1934. Τέλος, αποτέλεσε τον προπονητή (μαζί με τους Κεσάδα και Αϊσέτα) της εθνικής Ισπανίας για τρία μόλις ματς το 1951.

Η συμμετοχή του στα φασιστικά κινήματα των Φράνκο και Μουσολίνι, είχε ως αποτέλεσμα το όνομά του να ξεχαστεί…

Ο Παουλίνο Αλκάνταρα γκρέμισε πολλά «φυλετικά τείχη» ως ποδοσφαιριστής και σίγουρα ενέπνευσε πολλούς ανθρώπους εκείνη τη δύσκολη εποχή. Ως Ασιάτης, συνάντησε αντίξοες συνθήκες ερχόμενος καθημερινά αντιμέτωπος με τη διάκριση σε μία «κατάλευκη» κοινωνία. Οι τρομερές ικανότητές του και το ταλέντο του τον βοήθησαν να προσαρμοστεί και να υπερκεράσει όλα τα εμπόδια.

Όσα έχτισε όμως, μέσα στα γήπεδα τα γκρέμισε μετά το τέλος της καριέρας του. Με το ξέσπασμα του Ισπανικού Εμφύλιου Πολέμου, ο Αλκάνταρα διάλεξε μία διαφορετική κατεύθυνση από αυτή που πρέσβευε όλα τα προηγούμενα χρόνια. Κι αυτό γιατί, πήγε με το μέρος του Ισπανού δικτάτορα Φρανθίσκο Φράνκο και του Ιταλού Μπενίτο Μουσολίνι.

Ως μέλος του φασιστικού κινήματος του Φράνκο, ο Αλκάνταρα εξορίστηκε στη Γαλλία και την Ανδόρα το 1936 και αργότερα την ίδια χρονιά πήγε ως εθελοντής γιατρός στα «μαύρα βέλη», το εθνικιστικό κίνημα του Μουσολίνι.

Πολεμώντας στο πλευρό, δύο από των μεγαλύτερων φασιστών στην ιστορία της Ευρώπης, ο Παουλίνο Αλκάνταρα επέστρεψε ως θριαμβευτής στην Βαρκελώνη το 1939 και όντας πλέον, ήρωας για όλους του Ισπανούς Εθνικιστές, άνοιξε τη δική του κλινική.

Αυτές οι πράξεις είναι και ο λόγος που το όνομά του δεν γνώρισε την αρμόζουσα φήμη. Παρά τα δεκάδες γκολ και τις σπουδαίες μάχες εντός γηπέδου, οι μάχες εκτός αυτού και η ιδεολογία του, είχαν ως αποτέλεσμα τα κατορθώματά του να χαθούν στη λήθη.

Η παρακαταθήκη του…

Το 1964 σε ηλικία 67 ετών, πέθανε στη Βαρκελώνη από απλαστική αναιμία και δεν ήταν λίγος ο κόσμος που εκδήλωσε την αγάπη του για εκείνον. Άλλωστε, η παρακαταθήκη που άφησε ήταν πρωτοφανής. Στη Μανίλα, την πρωτεύουσα των Φιλιππίνων, έχτισαν το άγαλμά του ενώ το κύπελλο ποδοσφαίρου της χώρας φέρει το όνομά του.

Το 2007, η FIFA αναγνώρισε τον Παουλίνο Αλκάνταρα ως τον κορυφαίο Ασιάτη ποδοσφαιριστή όλων των εποχών και η κληρονομιά που άφησε παραμένει εκεί να θυμίζει πως δεν αρκεί μόνο το ταλέντο για να γίνεις σπουδαίος. Δεν αρκεί μόνο το ποδόσφαιρο για να θυμούνται το όνομά σου.

Άλλωστε, το έχει πει και ίσως ο σπουδαιότερος όλων, Λιονέλ Μέσι: «Ανησυχώ πιο πολύ για το αν είμαι καλός άνθρωπος παρά καλός ποδοσφαιριστής».