Bundesliga: Είναι το διοικητικό μοντέλο του 50+1 λειτουργικό;

Η Bundesliga και το 50+1 που ακολουθεί στην διοίκηση των ομάδων, τα θετικά και τα αρνητικά του τρόπου αυτού και οι ομάδες-εξαιρέσεις.

Οι δύο κορυφαίες κατηγορίες του γερμανικού ποδοσφαίρου έχουν επιλέξει από την ίδρυσή τους να ακολουθήσουν ένα πολύ διαφορετικό δρόμο από τα υπόλοιπα μεγάλα πρωταθλήματα ακολουθώντας το μοντέλο της διοίκησης των ομάδων από τα μέλη τους. Με τον κανονισμό του 50+1 έχει διασφαλιστεί πως κανένας επενδυτής δεν θα μπορεί να αγοράσει εξ’ ολοκλήρου μία ομάδα και να έχει τον απόλυτο έλεγχο.

Ενώ, λοιπόν, αυτό το μέτρο προστατεύει τις ομάδες από επίδοξους επενδυτές-τσαρλατάνους και έχει στόχο τη λειτουργία των ομάδων μ’ έναν υγιειή τρόπο που να διασφαλίζει το οικονομικό τους μέλλον, παράλληλα απομακρύνει και τους ανθρώπους που έχουν καλούς σκοπούς.

Πάμε, λοιπόν, να δούμε τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του κανονισμού, αλλά και τις εξαιρέσεις.

Τί είναι ο κανονισμός του 50+1 που κυριαρχεί στην Bundesliga;

Ο κανονισμός αυτός εισήχθη στο γερμανικό ποδόσφαιρο το 1998 και αναγκάζει τις ομάδες να αφήνουν το 50%+1 των μετοχών τους στα χέρια των μελών του κλαμπ, έτσι ώστε κανένας φιλόδοξος επενδυτής να μην μπορεί να αποκτήσει το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών μιας ομάδας για να αποφευχθούν φαινόμενα τύπου Μάλαγα ή Ανζί, όπου κάποιος έκανε δική του μία ομάδα για να κάνει το… κομμάτι του και όταν «εξέπνεε» αυτή του η επιθυμία, άφηνε τον σύλλογο να βουλιάζει στα χρέη, χωρίς να καλύπτει τις υποχρεώσεις που είχε δημιουργήσει ή απλά έκλεινε την… κάνουλα ρίχνοντας πολλά επίπεδα την ομάδα και μετά την πουλούσε για να την ξεφορτωθεί.

Φυσικά για κάθε κανόνα υπάρχουν και οι εξαιρέσεις του. Στην προκειμένη περίπτωση είναι 3+1 και πιο συγκεκριμένα οι Μπάγερ Λεβερκούζεν, Βόλφσμπουργκ, Χόφενχαϊμ, αλλά και η ιδιάζουσα περίπτωση της Λειψίας. Θα τις δούμε παρακάτω αναλυτικότερα και ξεχωριστά την κάθεμία.

Η διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας και η «μπάλα» στους φιλάθλους

Με το μοντέλο αυτό σε λειτουργία διασφαλίζεται σε μεγάλο βαθμό η εύρυθμη λειτουργία των συλλόγων, ειδικά στο οικονομικό κομμάτι, αφού η ομάδα μαθαίνει να λειτουργεί μ’ αυτά που έχει και δεν υπάρχει κατασπατάληση των πόρων της. Παράλληλα, όπως προαναφέραμε, αποτρέπει φαινόμενα επενδυτών που έρχονται και αγοράζουν ομάδες, κάνουν τεράστιες επενδύσεις και μετά ξαφνικά, όταν τους περάσει η… φάση τους, κλείνουν την κάνουλα βάζοντας τις ομάδες σε τεράστιους μπελάδες.

Την ίδια στιγμή, με το συγκεκριμένο μοντέλο οι φίλαθλοι των ομάδων νιώθουν πως έχουν δύναμη όταν γίνουν μέλη, αφού με τη δική τους ψήφο αναδεικνύονται οι άνθρωπο που διοικούν την ομάδα τους και άρα μπορούν κατά κάποιο τρόπο να ασκούν επιρροή στα τεκταινόμενα.

Για παράδειγμα, το γεγονός πως οι ομάδες στην Γερμανία δεν έχουν τόσο ακριβά διαρκείας είναι αποτέλεσμα αυτού του κανονισμού, αφού καμία διοίκηση δεν θα προβεί σε μεγάλες αυξήσεις δυσαρεστώντας τα μέλη που την εξέλεξαν.

Ωστόσο, όσο υγιές κι αν είναι το συγκεκριμένο μοντέλο κι έχει καταστήσει την Bundesliga την λίγκα που λειτουργεί σε πιο ασφαλή οικονομικό πλαίσιο απ’ όλες τις υπόλοιπες, έχει και κάποια αρνητικά, τα οποία δεν είναι εύκολο να προσπεράσει κανείς…

Διαβάστε ακόμη: DiMayor: Η πρώτη «πειρατική» Super League που έφερε τον Ντι Στέφανο στην Κολομβία

Η αποτροπή των επενδύσεων και το πρόβλημα με τα μέλη

Η αδυναμία των επίδοξων επενδυτών να αποκτήσουν το πλειοψηφικό πακέτο των ομάδων στις οποίες στοχεύουν προκαλεί τεράστιο προβληματισμό και λειτουργεί αποτρεπτικά μέχρι σε κάποιο σημαντικό βαθμό στην προσέλκυση νέων επενδύσεων στο πρωτάθλημα.

Ποιος επενδυτής άλλωστε θα συμφωνήσει να πάρει το 49% και θα σπρώχνει τα εκατομμύριά του κάθε χρόνο αφήνοντας άλλους να κάνουν κουμάντο; Κομματάκι δύσκολο. Υπάρχουν κάποιες τέτοιες λίγες εξαιρέσεις, αλλά είναι για συγκεκριμένους σκοπούς και περιπτώσεις, όπως συμβαίνει για παράδειγμα με την Μπάγερν και τις Allianz, Adidas και Audi ή με την Ντόρτμουντ και την Evonik.

Ως αποτέλεσμα αυτού η λίγκα δυσκολεύεται να αναπτυχθεί εξαιτίας της έλλειψης ξένων κεφαλαίων και ακολουθεί πιο αργούς ρυθμους.

Ο CEO της Μπάγερν Μονάχου, Καρλ–Χάιντς Ρουμενίγκε είναι υπέρ του ανοίγματος της λίγκας σε επενδυτές που αποσκοπούν στο πλειοψηφικό πακέτο ιδιοκτησίας των ομάδων, αφού θεωρεί πως έτσι θα γινόταν περισσότερο ελκυστικό το πρωτάθλημα. Παρ’ όλα αυτά δεν βρήκε πολλούς οπαδούς κι ακόμα και η ομάδα της οποίας είναι υπεύθυνος ακολουθεί το μοντέλο του 50+1.

Δεν είναι όμως μόνο αυτό…

Τα μέλη, οι διοικήσεις που εκλέγονται απ’ αυτά και οι εκλογές ακούγονται πολύ ωραία και δημοκρατικά, όμως επιφέρουν κι αυτά τα δικά τους προβλήματα. Για παράδειγμα, κάποιες φορές οι διοικήσεις (στην Γερμανία αποτελούνται συνήθως από τοπικούς επιχειρηματίες ή πρώην ποδοσφαιριστές) αποφεύγουν τα μακρόπνοα σχέδια, γιατί προσβλέπουν στο πιο πρόσκαιρο αποτέλεσμα μιας και μόνο αυτό μπορεί να τους διασφαλίσει την επανεκλογή που συνήθως επιζητούν.

Αυτό προκαλεί πρόβλημα στην ομάδα, αφού τέτοιοι οργανισμοί, όπως οι ποδοσφαιρικές ομάδες, πρέπει να βασίζονται σε σχέδια που προσβλέπουν πρώτα απ’ όλα στο μέλλον.

Ένας αξιωματούχος της Bundesliga είπε στο TheAthletic: «Είναι πολύ δύσκολο να δουλέψεις με ησυχία μ’ ένα μακρόπνοο σχέδιο εξαιτίας των παρεμβολών των αντιπάλων…Δεν είσαι πραγματικά ελεύθερος να πάρεις πολλές καλές διοικητικές αποφάσεις – αν δυσκολεύεσαι υπάρχει πάντα η αντίπαλη πλευρά που προσπαθεί να σε βγάλει εκτός. Χωρίς βραχυπρόθεσμη επιτυχία, είσαι χαμένος».

Ο πρόεδρος του Αννόβερο, Μάρτιν Κάιντ ξεκίνησε ένα «κίνημα» του 2009 θεωρώντας πως ο κανονισμός αυτό αντίκειται στους νόμους της ΕΕ, όμως οι υπόλοιπες ομάδες των δύο κατηγοριών δεν στάθηκαν στο πλευρό του και στην ψηφοφορία που έλαβε χώρα για το θέμα η δική του θέση ηττήθηκε κατά κράτος, αφού βρήκε μόνο τη δική του ψήφο και άλλων τριών ομάδων σε σύνολο 36 (!!).

Διαβάστε ακόμη: Ο Γέσπερ Λίντστρομ είναι το «αετόπουλο» του μέλλοντος για την Άιντραχτ Φρανκφούρτης

Οι τρεις εξαιρέσεις και η ιδιάζουσα περίπτωση της Λειψίας

Οι τρεις αυτές εξαιρέσεις έχουν δημιουργηθεί χωρίς να παραβούν τον κανονισμό. Βλέπετε ο ίδιος ο κανονισμός έχει ένα «παραθυράκι» μέσω του οποίου δίνει τη δυνατότητα σ’ έναν επενδυτή να αγοράσει μια ομάδα, αν έχει «έντιμο πρότερο βίο», δηλαδή επενδύει στο σύλλογο για περισσότερα από 20 συναπτά έτη.

Μπάγερ Λεβερκούζεν: Οι «ασπιρίνες» είναι η πρώτη ομάδα που αποτελεί την εξαίρεση του κανόνα, αφού η ομάδα από την ομώνυμη πόλη, για την οποία έχει τραγουδήσει και ο Γιώργος Νταλάρας («Μια βραδιά στο Λεβερκούζεν»), εξαγοράστηκε στο σύνολό της από την φαρμακευτική εταιρεία Μπάγερ εξαιτίας της μεγάλης προσφοράς της στην ομάδα για περισσότερο από 20 χρόνια.

Βόλφσμπουργκ: Τον ίδιο δρόμο ακολούθησαν και οι «λύκοι», αλλά με την αυτοκινητοβιομηχανία Volkswagen. Η εταιρεία προσέφερε στην ομάδα για πάρα πολλά χρόνια κι έτσι της δόθηκε τελικά η ευκαιρία να αποκτήσει το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών της.

Χόφενχαϊμ: Η γερμανική αυτή ομάδα δεν εξαγοράστηκε από εταιρεία, αλλά από έναν επιχειρηματία, τον Ντίτμαρ Χοπ, ο οποίος ξεπέρασε κι αυτός τα 20 συνεχόμενα έτη επένδυσης στην ομάδα (έβαλε περισσότερα από 350 εκ. ευρώ) κι έτσι του δόθηκε η ευκαιρία να αγοράσει το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών της ομάδας το 2014. Σήμερα κατέχει το 96% της ομάδας. Μάλιστα, του ασκήθηκε δριμεία κριτική από τους φιλάθλους όλων των ομάδων, αφού θέωρησαν πως ήταν unfair για τους οπαδούς της ομάδας του αυτό που έκανε.

Λειψία: Η Ρεντ Μπουλ δεν θα μπορούσε να προλάβει να φτάσει τα 20 έτη συνεχής χρηματοδότησης της ομάδας, αφού μπήκε σ’ αυτήν μόλις το 2019. Η εταιρεία ελέγχει έτσι το ποσοστό που της επιτρέπεται, αλλά έχει φροντίσει να έχει υπό τη «σκέπη» της και το υπόλοιπο, μιας και η μεγάλη πλειονότητα των μελών της αποτελείται από εργαζομένους της εταιρείας, οι οποίοι προφανώς υποστηρίζουν τα συμφέροντά της.

Πηγή: TheAthletic, lexsportiva.blog, Footballbenchmark