Στα χρονικά του άλματος επί κοντώ, ποτέ κανείς δεν μπόρεσε να μας κάνει να πειστούμε πως η βαρύτητα είναι… υπερτιμημένη. Κανείς, μέχρι την απογείωση του ανερχόμενου Μόντο Ντουπλάντις, ο οποίος εκθρόνισε τους Μπούμπκα και Λαβιλενί προτού καλά καλά αποκτήσει το δικαίωμα να… καταναλώνει αλκοόλ στις ΗΠΑ.
Το άλμα επί κοντώ είναι ένα περίεργο αλλά υπέροχο άθλημα. Είναι το μοναδικό, τόσο στον στίβο, όσο και γενικότερα, που συνδυάζει σε τέτοια ακραία μορφή την άνοδο με την πτώση. Από την αποκορύφωση δια του κονταριού, μέχρι την απότομη επιστροφή στο έδαφος, που είναι είτε πανηγυρική, είτε απογοητευτική, είτε και αγχώδης, στην όψη του πήχη να… τρέμει, κρεμώμενος σε χιλιοστά.
Όπως είχε πει ο Ναπολέων Βοναπάρτης, «μπορείς να σταματάς μόνο όταν ανεβαίνεις, όχι όταν κατεβαίνεις». Σε αυτή την ρήση, το συγκεκριμένο αγώνισμα έρχεται να προσθέσει μια ακόμα πρόταση. «Γι’ αυτό, φρόντισε πριν πέσεις να έχεις καθηλώσει κοινό και κριτικούς».
«Είναι ένα σπορ στο οποίο πρέπει να τρέχεις γρήγορα, να πηδάς ψηλά και όλο αυτό με την κατάλληλη τεχνική και ισορροπία. Ουσιαστικά, συνδυάζει σχεδόν όλα τα συστατικά του στίβου σε ένα».
Κατά τα χρονικά, οι οφθαλμοί μας έχουν θαυμάσει αθλητές που φρόντιζαν η προσγείωση τους να είναι το ίδιο καθηλωτική με την απογείωση. Σε ένα άθλημα όμως που έχει να επιδείξει τον Σεργκέι Μπούμπκα και τον Ρενό Λαβιλενί, είναι ποτέ δυνατόν ένας 20χρονος, γεννηθείς το 1999, να θεωρείται ήδη ως μια περίπτωση που δεν χρίζει σύγκρισης; Αν το όνομα αυτού είναι Αρμάντο Ντουπλάντις, γίνεται.
Σουηδός στην καταγωγή, μεγαλωμένος στις Η.Π.Α. με πατέρα επικοντιστή (Γκρεγκ Ντουπλάντις, νυν προπονητής) και μητέρα επταθλήτρια (Χελένα Χέντλουντ) ο Μόντο, όπως θέλει να τον φωνάζουν, ήταν από την αρχή εναρμονισμένος με το αγωνιστικό πνεύμα. Ξεκίνησε τις πτήσεις σε ηλικία τριών ετών, όταν χρησιμοποιούσε το κοντάρι της σκούπας για να πηδάει από το πάτωμα στον καναπέ. Αυτή η απλή, παιδική διαδικασία, ήταν που έκανε τον μικρό να αγαπήσει το σπορ.
«Δεν ξέρω τον λόγο που το αγάπησα τόσο. Νομίζω πως… απλά το αγαπώ. Πιστεύω πως τα σπορ ξεχωρίζουν σε αυτό, γιατί άπαξ και ερωτευτείς ένα άθλημα, το αίσθημα σου δυναμώνει συνεχώς γιατί το ίδιο το άθλημα σε τραβάει όλο και περισσότερο. Στον αθλητισμό δεν υπάρχει ποτέ ταβάνι, οπότε όπου και να φτάσεις, πάντα ξέρεις πως υπάρχει κάτι ακόμα ψηλότερα. Αυτή η ανάγκη της συνεχούς βελτίωσης με κάνει να θέλω συνεχώς περισσότερα».
Ο πρώτος πραγματικός αντίπαλος του Ντουπλάντις ήταν ο εαυτός του και συγκεκριμένα ο σωματότυπός του. Μέχρι τα επτά του χρόνια δεν μπορούσε να ασχοληθεί με το άθλημα, γιατί κανένα κοντάρι δεν εφάρμοζε σωστά στο πολύ λιγνό σώμα του. Η απόφαση μιας εταιρείας να κατασκευάσει ειδικά κοντάρια για τον γιο ενός γνωστού επικοντιστή, σε συνδυασμό με την ύπαρξη ενός πλήρους εξαρτήματος για άλματα στον κήπο του σπιτιού, ήταν η αρχή της… εκτόξευσης.
«Πρέπει να ήμουν το μικρότερο σε ηλικία παιδί που ασχολήθηκε με το επί κοντώ. Δεν νομίζω ότι βρίσκεις πολλούς επτάχρονους να κάνουν άλματα εκεί έξω. Ο εξοπλισμός που είχαμε στον κήπο ήταν κάτι που μπορώ να θυμηθώ από τότε που υπάρχω. Δεν ήξερα πως ήταν να έχεις τίποτα διαφορετικό. Για εμένα, ήταν απόλυτα φυσιολογικό να γυρνάω από το σχολείο και να πηγαίνω στον κήπο για να αρχίσω τα άλματα. Αυτή ήταν μια κανονική μέρα για εμένα. Δεν το έβλεπα σαν κάτι ασυνήθιστο, ήταν σαν να κλωτσάω μια μπάλα. Αυτή η μοναδικότητα μου σε σχέση με τα παιδιά της ηλικίας μου με έχει φέρει εδώ που είμαι τώρα. Ερωτεύτηκα το επί κοντώ σε πολύ μικρή ηλικία και έγινα καλός στο επί κοντώ επίσης σε πολύ μικρή ηλικία. Λάτρεψα αυτό το άθλημα προτού γίνω γρήγορος και δυνατός. Όταν έγινα γρήγορος και δυνατός, άρχισα να τρυπάω τον ουρανό σε κάθε ευκαιρία».
Οι καταγεγραμμένες πράξεις του πρωταγωνιστή μας δικαιώνουν τα παραπάνω λόγια του. Όπως θα δείτε και παρακάτω, ο Σουηδός έχει καταφέρει σε 14 χρόνια καριέρας να μετατρέψει σε προσωπική υπόθεση τα ηλικιακά ρεκόρ.
| Ηλικία | Επίδοση (ηλικιακό ρεκόρ) |
| 6 | 1.67μ |
| 7 | 2.33μ |
| 8 | 2.89μ |
| 9 | 3.20μ |
| 10 | 3.86μ |
| 11 | 3.91μ |
| 12 | 3.97μ |
| 13 | 4.15μ |
| 14 | 4.75μ |
| 15 | 5.30μ |
| 16 | 5.51μ |
| 17 | 5.90μ |
| 18 | 6.05μ |
| 19 | 6.00μ |
| 20 | 6.18μ |
To 2015, όντας πρωτοετής στο Lafayette High School της Louisiana, ο Ντουπλάντις ήταν για πρώτη φορά σε θέση να μετάσχει σε διεθνείς διοργανώσεις. Για να συμβεί όμως αυτό, έπρεπε πρώτα να διαλέξει την σημαία που θα εκπροσωπούσε. Το γεγονός πως γεννήθηκε και μεγάλωσε στις Η.Π.Α. έκανε πολλούς να πιστέψουν πως ο ταλαντούχος επικοντιστής θα επιλέξει την χώρα στην οποία ανδρώθηκε. Ωστόσο, ο Ντουπλάντις αποφάσισε να… τιμήσει τις ρίζες του, εκπροσωπώντας την Σουηδία, χώρα από την οποία καταγόταν η μητέρα του.
Η πρώτη του εμφάνιση με τα χρώματα των Σκανδιναβών έρχεται τον Ιούλιο του ίδιου έτους, στο παγκόσμιο πρωτάθλημα U18 που διοργανώνεται στο Σαντιάγκο ντε Κάλι της Κολομβίας. O Ντουπλάντις εντυπωσιάζει και με άλμα στα 5.30μ. βελτιώνει το ατομικό του ρεκόρ και το ρεκόρ αγώνων, κατακτώντας την πρωτιά στην ισοβαθμία με τον Βλάντισλαβ Μαλίχιν. Αυτή η διοργάνωση όμως, μένει στην μνήμη πολλών ως και η πρώτη του επίσημη συνάντηση με έναν συνομήλικο του, που έμελλε να εξελιχθεί σε αντίπαλο δέος του.
Ο Εμμανουήλ Καραλής εμφανίζεται την ίδια περίοδο στο διεθνές προσκύνιο ως ένας ακόμα ελπιδοφόρος επικοντιστής και σύντομα αναπτύσσει μια ιδιαιτέρως ξεχωριστή (και μονάχα αγωνιστική) κόντρα με τον Ντουπλάντις. Στις 6 Φεβρουαρίου του 2016 ο Σουηδός γίνεται ο πρώτος αθλητής λυκείου στα χρονικά που καταγράφει επίδοση 5.49μ., όμως μια εβδομάδα αργότερα στο Σ.Ε.Φ. ο Καραλής σπάει το νεοσύστατο ρεκόρ του Ντουπλάντις με άλμα στα 5.53μ..
Στις 11 Φεβρουαρίου του 2017, κατά την διάρκεια των Millrose Games, ο Ντουπλάντις κάνει παγκόσμιο ρεκόρ εφήβων όσον αφορά τον κλειστό στίβο, με άλμα στα 5.75μ.. Μετά την επεισοδιακή μη επικύρωση από την IAAF ενός άλματος στα 5.82μ. ένα μήνα αργότερα, ο Ντουπλάντις φροντίζει να βροντοφωνάξει παρών, πραγματοποιώντας προσωπικό ρεκόρ, παγκόσμιο ρεκόρ εφήβων και εθνικό ρεκόρ Σουηδίας με άλμα στα 5.90, την Πρωταπριλιά του 2017.
Μάλιστα, οι επιτυχίες του νυν αθλητή του LSU έμελλε να κερδίσουν την προσοχή και ενός σπουδαίου ανταγωνιστή. «Όταν ήμουν έντεκα, δώδεκα χρονών, όταν έλεγες άλμα επί κοντώ, έλεγες Ρενό Λαβιλενί. Όταν ήμουν μικρός, ο Ρενό ήταν η προσωποποίηση του αθλήματος. Ήταν το είδωλο μου. Τον έβλεπα και έλεγα πως θέλω να του μοιάσω. Τον γνώρισα για πρώτη φορά όταν ήμουν 13 και του ζητούσα αυτόγραφα και φωτογραφίες, όπως κάθε άλλος θαυμαστής του. Τέσσερα χρόνια αργότερα, τον ανταγωνιζόμουν. Αναπτύξαμε μια φιλία μεταξύ μας και εκείνος έγινε κάτι σαν μέντορας για εμένα. Μπορεί να με βλέπει σαν τον διάδοχο του δεν ξέρω. Κάνουμε αρκετά πράγματα με παρόμοιο τρόπο και σίγουρα θα ήθελα να γίνω ο επόμενος Λαβιλενί!»
Ο Γάλλος υπερπρωταθλητής Ρενό Λαβιλενί, ο σπουδαιότερος αθλητής που έχει δει το σπορ μετά τον Σεργκέι Μπούμπκα, πήρε τον Σουηδό «Βενιαμίν» υπό την προστασία του. «Είναι πολύ γρήγορος και το πραγματικά ενδιαφέρον πάνω του είναι η άνεση που νιώθει στον αέρα, κάτι που δεν συναντάς συχνά σε τέτοιο βαθμό. Του μεταφέρω τις εμπειρίες μου αλλά μαθαίνω κιόλας από τις δικές του».
Παρά την μετριότατη απόδοση του Ντουπλάντις στο πρώτο μεγάλο ραντεβού του 2018 στο Παγκόσμιο πρωτάθλημα κλειστού στίβου στο Μπέρμιγχαμ (όγδοος με 5.70μ., την ώρα που ο Καραλής κατετάγη πέμπτος με 5.80μ.) όλοι περίμεναν τη στιγμή της… αλλαγής των σκήπτρων. Το Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα ανοιχτού στίβου τον Αύγουστο του ίδιου έτους ήταν η πλέον «χρυσή» ευκαιρία για τον «πρίγκιπα», ο οποίος επιδίωκε να εκθρονίσει τον «βασιλιά». Στην τελευταία μέρα των αγώνων, το Ολυμπιακό Στάδιο του Βερολίνου γίνεται η απαρχή των απόλυτων παραστάσεων.
O Ντουπλάντις καταφέρνει να κάνει ατομικό ρεκόρ με 5.95μ., όμως βλέπει τόσο τον Λαβιλενί, όσο και τον Ρώσο Τιμούρ Μοργκούνοφ να καταφέρνουν το ίδιο. Ο Γάλλος βγάζει τρομερά ψυχικά αποθέματα, ωστόσο το νέο αστέρι του αθλήματος έχει βάλει πρώτη για την κορυφή. Αφού κατακτά για πρώτη φορά στην καριέρα του το ορόσημο των έξι μέτρων, καταγράφει την δεύτερη καλύτερη επίδοση όλων των εποχών στον ανοιχτό στίβο, με επιτυχημένο άλμα στα 6.05μ.!
Μπροστά στο μεγαλείο του επιτεύγματος, ο Ντουπλάντις καταρρέει, προτού τον σηκώσει ο Λαβιλενί, προκειμένου να του χαρίσει την… πατρική αγκαλιά της χρονιάς!
Ο Σουηδός κατακτά το χρυσό μετάλλιο, αφήνοντας δεύτερο τον Ρώσο (6.00μ.) και τρίτο τον Γάλλο (5.95μ.), γράφοντας ιστορία παρότι δεν είχε κλείσει ακόμα 20 χρόνια ζωής. Περίπου 12 μήνες μετά, έρχεται και η πρώτη επιτυχία σε παγκόσμιο στερέωμα, με το αργυρό μετάλλιο στην Ντόχα, μετά από άλμα 5.97μ..
Μπαίνοντας στη φετινή χρονιά, ο Ντουπλάντις έχει την πέμπτη καλύτερη επίδοση όλων των εποχών, χάρη στο 6.05μ. του Βερολίνου. Ο στόχος της απόλυτης κορυφής, εφικτός, έως και αναμενόμενος. Αν κρίνουμε δε από τα όσα έπραξε στις 8 Φεβρουαρίου, θα έπρεπε πιθανώς να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι για το τι έρχεται. Στο Τόρουν της Πολωνίας, ο Σουηδός καταρρίπτει την κορυφαία επίδοση όλων των εποχών (6.16μ., Ρενό Λαβιλένι) με άλμα στα 6.17μ..
Με την αλλαγή των κανονισμών, που φέρνει τις επιδόσεις ανοιχτού και κλειστού στίβου σε πλήρη ισορροπία, η παραπάνω επίδοση θα ήταν η καλύτερη που έχουμε δει από την απαρχή του σπορ.
Ναι σωστά, θα ήταν.
Θα ήταν, αν ο Ντουπλάντις δεν την κατέρριπτε μια εβδομάδα μετά, όταν και έφτασε στα 6.18μ.!
Βλέποντας το παραπάνω βίντεο, δυσκολεύεσαι να κατανοήσεις τι πρέπει να θεωρήσεις πιο εξωφρενικό. Την ηλικία; Το στυλ; Το τι έχει προηγηθεί ένα μήνα πριν; Το γεγονός ότι νωρίτερα δυσκολευόταν να περάσει τα 5.75μ.; Για να σας βοηθήσουμε, ζητάμε να ξαναδείτε το άλμα του Σουηδού. Όπως θα παρατηρήσετε στο replay, η κορύφωση της προσπάθειας του δεν συμπίπτει με το ύψος που επιλέγει. Για την ακρίβεια, το παραπάνω άλμα θα αρκούσε για μια έγκυρη προσπάθεια άνω των 6.25μ.!
Και για να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς, αυτό είναι ίσως που κάνει τον Αρμάντ Ντουπλάντις να ξεχωρίζει από το υπόλοιπο των πρόσφατων γενεών του. Σε πείθει πως η υπέρβαση είναι ένα καθημερινό φαινόμενο. Ως γνωστόν, κατά τα αθλητικά χρονικά, οι σπουδαιότεροι αθλητές ήταν εκείνοι που μας δημιουργούσαν συνεχώς το συναίσθημα της ευκολίας. Αυτά που κάνει ο Μέσι δεν είναι εύκολα, αλλά εκείνος μας δημιουργεί την ψευδαίσθηση πως είναι. Αυτά που έκανε ο Τζόρνταν ήταν κάτι παραπάνω από δύσκολα αλλά, πες αλήθεια, το fadeaway και η αλλαγή χεριού στον αέρα δεν ήταν κάτι το εξωπραγματικό στο μυαλό σου, μέχρι που προσπάθησες να το εφαρμόσεις στην πράξη.
Αυτό ακριβώς είναι το χαρακτηριστικό του «Mondo». Έχει την… αρχοντιά που σπάνια βρίσκεις σε ένα άθλημα που σε αφήνει αιωρούμενο στο κενό, μέχρι να νικηθείς από την βαρύτητα. Για αυτό η ζωή των επικοντιστών μπορεί κάλλιστα να συγκριθεί με εκείνη του Σαλβαντόρ Νταλί, ο οποίος είχε εκμυστηρευτεί πως ο βίος του καθορίστηκε από δύο άκρα, «την κορυφή και τον πάτο». Η μόνη διαφορά ανάμεσα στον θρυλικό ζωγράφο και τον ανερχόμενο G.O.A.T. του επί κοντώ, είναι πως ο δεύτερος φροντίζει έτσι ώστε ο πάτος να συναντά μια ακολουθία χειροκροτημάτων.
1 Σχόλιο
[…] […]